Chlamydia: symptomen, overdracht en beschermende maatregelen

Chlamydia behoort wereldwijd tot de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's). Het probleem: veel mensen weten niet dat ze besmet zijn. In ongeveer 70% van de gevallen bij vrouwen en 50% van de gevallen bij mannen treden geen symptomen op en dat maakt de infectie zo gevaarlijk. Zonder het te merken kun je chlamydia doorgeven of zelf langdurige gezondheidsschade oplopen.

Onbehandeld kan chlamydia onder andere leiden tot onvruchtbaarheid, chronische ontstekingen of zwangerschapscomplicaties. Daarom is het des te belangrijker om je regelmatig te laten testen en veilig te vrijen met condooms. Want ook al veroorzaakt de infectie in veel gevallen geen klachten, ze kan toch schade aanrichten en het beste wapen daartegen is: preventie.

Voor uitgebreide informatie over seksueel overdraagbare aandoeningen en beschermende maatregelen is het de moeite waard om ons gedetailleerde overzicht te bekijken.

Hoe wordt chlamydia overgedragen?

Chlamydia is zeer besmettelijk en wordt voornamelijk overgedragen door onbeschermde geslachtsgemeenschap. Het maakt daarbij niet uit of het om vaginale, anale of orale seks gaat: het risico op besmetting bestaat in alle gevallen. Het verraderlijke aan chlamydia: zelfs als de partner geen zichtbare symptomen heeft, kan de infectie worden overgedragen. Daarom zijn regelmatige tests en veilige seks zo belangrijk.

Wist je dat chlamydia ook via orale seks kan worden overgedragen? Veel mensen denken ten onrechte dat orale seks veiliger is dan andere vormen van seks. Maar chlamydia kan zich ook in de keel nestelen en daar een infectie veroorzaken, zelfs als er geen duidelijke symptomen zoals keelpijn optreden. Daarom moet je bij orale seks ook beschermende maatregelen nemen, zoals condooms of beflapjes.

Waar komt chlamydia vandaan zonder geslachtsgemeenschap?

Hoewel chlamydia-infecties voornamelijk worden overgedragen door seksueel contact, zijn er in theorie ook andere manieren van besmetting mogelijk, hoewel deze zeer zeldzaam zijn. Onder bepaalde omstandigheden is overdracht ook mogelijk zonder directe geslachtsgemeenschap.

Een voorbeeld hiervan is een smeerinfectie, waarbij de bacteriën via besmette handen of voorwerpen op de slijmvliezen terechtkomen, bijvoorbeeld door het aanraken van geïnfecteerde geslachtsdelen of het gebruik van niet-gereinigde seksspeeltjes.

Een andere mogelijke besmettingsroute is de perinatale infectie, waarbij een geïnfecteerde moeder de bacterie tijdens de bevalling op haar baby overdraagt. Dit kan bij pasgeborenen leiden tot ernstige oogontstekingen of longinfecties. Daarom moeten zwangere vrouwen zich vroegtijdig laten testen om besmetting te voorkomen.

Overzicht van overdrachtsroutes

• Onbeschermde geslachtsgemeenschap (vaginaal, anaal, oraal)
• Smeerinfecties (via handen of seksspeeltjes)
• Overdracht van moeder op kind tijdens de bevalling
• Contact met geïnfecteerde slijmvliezen of lichaamsvloeistoffen

Hoewel de meest voorkomende manier van overdracht via seksueel contact is, betekent dit niet dat een infectie altijd meteen wordt opgemerkt. Zelfs als er geen symptomen optreden, kun je besmettelijk zijn. Daarom is het van cruciaal belang om je regelmatig te laten testen en beschermende maatregelen te nemen.

Symptomen van chlamydia: hoe herken je een infectie?

Een chlamydia-infectie blijft vaak lang onopgemerkt, omdat deze in veel gevallen geen of slechts milde symptomen veroorzaakt. Dat maakt deze infectie zo gevaarlijk: mensen weten vaak niet dat ze besmet zijn en kunnen de ziekteverwekkers onbewust doorgeven. De eerste klachten treden meestal pas weken na de besmetting op, wanneer de bacteriën zich al in het lichaam hebben verspreid. Typische symptomen zoals een branderig gevoel bij het plassen of ongewone afscheiding worden vaak over het hoofd gezien of verward met andere infecties. Als de infectie niet wordt behandeld, kan dit leiden tot ernstige complicaties. Vooral voor vrouwen neemt het risico op onvruchtbaarheid, buitenbaarmoederlijke zwangerschappen of chronische ontstekingen in de onderbuik toe.

Hoe uit chlamydia zich bij vrouwen? 

Bij vrouwen blijven de symptomen van chlamydia vaak onopgemerkt of zijn ze slechts vaag. Maar ook zonder klachten kan de infectie zich uitbreiden naar de inwendige geslachtsorganen. De bacteriën migreren van de baarmoederhals naar de eileiders en kunnen daar ontstekingen en littekens veroorzaken: een veelvoorkomende oorzaak van onvruchtbaarheid of buitenbaarmoederlijke zwangerschappen.

Als er symptomen optreden, zijn dat meestal de volgende:

• Ongewone afscheiding, vaak overvloedig, dun-vloeibaar of verkleurd
• Pijn of branderig gevoel bij het plassen, vaak verward met blaasontsteking
• Tussentijdse bloedingen of hevige menstruatie
• Pijn bij geslachtsgemeenschap: mogelijk teken van een baarmoederhalsontsteking
• Buikpijn, als de infectie zich al heeft verspreid naar de baarmoeder of eileiders
• In gevorderde gevallen kan er ook koorts, een algemeen gevoel van ziekte of pijn in de onderrug optreden.

Bijzonder riskant: als een vrouw tijdens de zwangerschap besmet raakt met chlamydia, kan dit leiden tot vroeggeboorte of complicaties bij de bevalling. Bovendien bestaat het risico dat de baby tijdens de bevalling besmet raakt, wat bij de pasgeborene ernstige oogontstekingen of longinfecties kan veroorzaken.

Hoe uit chlamydia zich bij mannen?

Ook mannen kunnen een chlamydia-infectie krijgen, maar ook bij hen treden vaak slechts milde symptomen op of helemaal geen symptomen. Velen merken pas dat ze besmet zijn als er al sprake is van een urineweginfectie of andere klachten.

De meest voorkomende symptomen bij mannen zijn:

• Afscheiding uit de urinebuis, vaak helder tot melkachtig en alleen 's ochtends merkbaar
• Pijn of branderig gevoel bij het plassen: kan worden verward met een blaasontsteking
• Jeuk, roodheid of zwelling aan de penis
• Pijn of drukgevoel in de testikels – teken van een bijbalontsteking

Zonder behandeling kan de infectie zich uitbreiden naar de testikels en daar een pijnlijke ontsteking veroorzaken. In ernstige gevallen kan zelfs onvruchtbaarheid optreden als de bacteriën littekens achterlaten op de zaadleiders.

Preventie & bescherming: waarom condooms zo belangrijk zijn

De beste bescherming tegen chlamydia? Condooms! Ze vormen een fysieke barrière tussen lichaamsvloeistoffen en slijmvliezen en verminderen zo het risico op besmetting aanzienlijk. Omdat chlamydia bijzonder verraderlijk is (omdat het vaak geen symptomen vertoont) is veilige seks de meest effectieve methode om jezelf en je partners te beschermen.

Condooms zijn niet alleen belangrijk bij vaginale seks

Veel mensen onderschatten het risico om via orale of anale seks met chlamydia besmet te raken. De bacteriën kunnen zich ook in de keel of het rectum nestelen, vaak zonder waarneembare symptomen. Daarom geldt:

• Bij vaginale en anale seks: gebruik condooms om direct contact met de slijmvliezen te vermijden.
• Bij orale seks: mannen moeten condooms gebruiken, vrouwen kunnen zich beschermen met beflapjes.

Tip: er zijn ook gearomatiseerde condooms die speciaal bedoeld zijn voor orale seks: ze zorgen voor meer smaak en betere bescherming.

Het juiste gebruik van condooms: kleine fouten met grote gevolgen

Een condoom kan alleen betrouwbare bescherming bieden als het correct wordt gebruikt. Veel mensen maken echter onbewust fouten die de bescherming aanzienlijk verminderen. Hier lees je hoe je typische fouten kunt vermijden en wat je kunt doen als je problemen hebt met het gebruik van condooms. 

Kies de juiste maat

• Een te strak condoom kan scheuren.
• Een te ruim condoom kan afglijden.
• De juiste maat zorgt voor veiligheid en comfort.
• Ontdek welke condoommaat perfect bij je past!

Gebruik het juiste glijmiddel

• Glijmiddelen op water- of siliconenbasis zijn ideaal.
• Producten op oliebasis (bijv. massageolie, vaseline) maken latex broos – condooms kunnen scheuren!

Condooms op de juiste manier bewaren

• Hitte en licht kunnen het materiaal beschadigen: bewaar ze dus niet in het handschoenenkastje of in je broekzak.
• Controleer altijd de houdbaarheidsdatum: oude condooms zijn onveilig!

Wist je dat? Een verkeerd aangebracht condoom is één van de meest voorkomende redenen waarom het niet goed werkt. Het moet op de juiste manier worden afgerold: als je het verkeerd-om aanbrengt, moet je het onmiddellijk weggooien en een nieuw condoom gebruiken. Daarom zijn er Wingman-condooms met een innovatieve clip, die ervoor zorgt dat het condoom altijd op de juiste manier zit en in een handomdraai kan worden aangebracht: zelfs met slechts één hand.  Als je toch een traditioneel condoom gebruikt, vind je hier meer informatie over hoe je een condoom op de juiste manier omdoet.

Extra beschermingsmaatregelen voor maximale veiligheid

Condooms bieden een hoge mate van bescherming, maar voor een nog betere preventie moet je ook op de volgende maatregelen letten:

• Regelmatige soa-tests, vooral bij wisselende partners.
• Gebruik seksspeeltjes niet samen of doe er altijd een nieuw condoom omheen.
• Was na de seks je handen en intieme delen: dit vermindert het risico op smetvloeiende infecties.

Kortom: condooms zijn een van de meest effectieve beschermingsmaatregelen tegen chlamydia en andere seksueel overdraagbare aandoeningen – maar alleen als ze correct worden gebruikt en worden gecombineerd met andere preventieve maatregelen!

Chlamydiatest en -behandeling: wat te doen bij vermoeden?

Omdat chlamydia vaak geen symptomen veroorzaakt, blijven veel infecties lange tijd onopgemerkt. Wie onbeschermde seks heeft gehad of wisselende partners heeft, moet zich daarom regelmatig laten testen. Alleen zo kun je er zeker van zijn dat je niet onbewust besmet bent en het risico minimaliseren dat je anderen besmet.

Een chlamydiatest is eenvoudig, snel en pijnloos. Afhankelijk van de onderzoeksmethode wordt er een urinemonster of een uitstrijkje (bijvoorbeeld uit de urinebuis, vagina of keel) afgenomen.

Waar kun je je laten testen?

• Bij de gynaecoloog, uroloog of huisarts: hier wordt de diagnose meestal gesteld door middel van een laboratoriumonderzoek.
• Bij gezondheidsdiensten en testcentra: sommige bieden anonieme of gratis tests aan.
• Met een zelftest voor thuis: deze tests zijn online of in apotheken verkrijgbaar, waarbij het resultaat door een laboratoriumanalyse moet worden bevestigd.

Goed om te weten: een Chlamydia test is gratis bij de GGD als je valt onder een risicogroep, zoals jonger zijn dan 25 jaar, man bent en seks hebt met mannen, of wanneer je in de prostitutie werkt.

Hoe wordt chlamydia behandeld?

Het goede nieuws: chlamydia is te genezen met antibiotica. Meestal volstaat een eenmalige of korte antibioticakuur van enkele dagen om de bacteriën volledig te verwijderen.

Belangrijk:

• Je partner moet ook worden behandeld, zelfs als er geen symptomen optreden, anders bestaat het risico op hernieuwde besmetting ("pingpong-effect").
• Tijdens de behandeling moet je afzien van seks om de infectie niet verder te verspreiden.
• Een paar weken na de behandeling kan een nieuwe test zinvol zijn om er zeker van te zijn dat de infectie volledig is genezen.

Bescherm jezelf tegen chlamydia 

Chlamydia behoort tot de meest voorkomende en tegelijkertijd meest verraderlijke seksueel overdraagbare aandoeningen. Veel mensen merken niet dat ze besmet zijn, omdat er vaak geen symptomen optreden of deze pas laat verschijnen. Maar een onbehandelde infectie kan ernstige gevolgen hebben: van ontstekingen tot onvruchtbaarheid. Daarom zijn regelmatige tests en veilige seks met condooms de beste maatregelen om jezelf en anderen te beschermen.

Zo bescherm je jezelf:

• Gebruik condooms bij elke vorm van seks, ook bij orale seks.
• Laat je regelmatig testen, vooral als je verschillende partners hebt.
• Handel onmiddellijk bij vermoeden: een snelle behandeling voorkomt late gevolgen.

Zorg voor veilige seks en probeer het Wingman-proefpakket en ervaar zélf hoe eenvoudig, veilig en comfortabel bescherming kan zijn!